Hepimiz reddedilmeyi yaşamışızdır. Başvurduğumuz bir pozisyona alınmamak, bir arkadaşımız tarafından görmezden gelinmek, bir etkinliğe davet edilmediğimizi sosyal medya paylaşımları üzerinden fark etmek canımızı acıtır. Reddedilmek sahip olduğumuz veya istediğimiz bir şeyi kaybetmektir. Bu, bizim istenmeyen ve yeterince iyi olmayan biri gibi hissetmemize neden olabilir.
Reddedilme hayatın kaçınılmaz bir parçasıdır. Hepimiz bunu hayatımız boyunca bir şekilde deneyimleriz. Bazı insanlar reddedilme ile nasıl baş edeceğini öğrenirken; bazılarımız hala reddedilmenin acısını derinden yaşamaya devam ederiz. Reddedilmekten kaçınamadığımız için, bununla nasıl başa çıkacağımızı öğrenmeliyiz. Bunun nasıl baş edeceğinizden bahsetmeden önce, reddedilmenin bizim için neden bu kadar acı verici olduğunu öğrenmenizde fayda var.
Reddedilmek Neden Bu Kadar Acıtır?
Yakın dönemde yaşadığımız reddedilme deneyimlerimizi iyileştirmeye çalışmadan önce, çocukluk ve ergenlik döneminde yaşadığımız reddedilmeleri bilmeye, ne yaşadığımızı fark etmeye ve bunları kabullenmeye ihtiyacımız vardır. Çünkü, bu anılar bizim kendimiz ve deneyimlerimiz hakkında şu anda nasıl düşündüğümüzü gösterir. Çocukluğumuzdaki bu acı dolu deneyimler hâlâ canımızı yakar ve güncel olayları yorumlama biçimimizi etkiler.
Çocuklukta kendimizle ilgili algımız daha yeni gelişmeye başladığından dolayı, reddedilmeyi yaşadığınız yaş ne kadar erkense hayatımızda o kadar etkili olur. Çocuklukta tekrar tekrar reddedilmek, yetersiz olduğunuza dair bir inanç geliştirmemize yol açabilir. Geliştirdiğimiz bu inanç gündelik yaşamımızda reddedilmenin verdiği acıyı arttırır. Kendimizi gelecekteki reddedilmelerden (acıdan) korumak amacıyla diğer insanlarla aramıza duygusal duvarlar örmeye başlarız. Bir yandan diğer insanların bizi reddedeceğine dair beklentimiz vardır. Karşımızdaki kişinin davranışlarında reddedileceğimize dair ipuçları ararız. Reddedilmenin kaçınılmaz olduğunu düşündüğümüzden karşıdaki kişi bizi reddetmeden önce biz onu reddederiz. Başkalarını reddetmek bize kontrolde olma, güçlü olma hissi verebilir; ancak kaybın daha az acı vermesini sağlamaz. Aslında duygusal duvarlar örmek ve başkalarını zamanından önce reddetmek, tatmin edici ilişkiler kurmamıza engel olur ve bizi reddedilme acısından korumaz. Aşağıdaki önerileri yerine getirmeniz reddedilme ile daha sağlıklı başa çıkmanıza yardımcı olacaktır.
Reddedilme İle Nasıl Baş Edilir?
- Reddedilmenin acısını kabul edin. Reddedilmeden sonra duygunuzu fark etmeye çalışın. Hissettiğiniz hüzün, hayal kırıklığı, öfke ve benzeri duygularınızı yaşamak için kendinize izin verin. Hislerinizi inkar etmeyin. Hisleriniz acı verici olsalar bile bunu yaşayın. Acı, yaşadığınız olumsuz deneyimi kabullenmenize yardımcı olacaktır. Ağlamak, konuşmak, yürüyüş yapmak, egzersiz yapmak gibi size iyi gelecek ritüeller yaratın.
- Kişiselleştirmeyin, kendinizi suçlamayın. Neden reddedildiğimizi merak etmemiz doğaldır; ancak cevabını bilemediğimizde genellikle kendimizi suçlarız. Reddedilmekten dolayı kendinizi suçlamak sizin kontrolünüz dışındaki bir şeyin sorumluluğunu almaktır. Kendinize haksızlık etmeyin.
- Psikolojik sağlamlığınızı arttırın. Psikolojik sağlamlık yaşanan aksilikten sonra tekrar toparlanabilmektir. Bu geliştirilebilir bir beceridir. Zihninizi “Neden bu hep benim başıma geliyor?” gibi sorular yerine “Bununla nasıl baş edebilirim?” gibi çözüme odaklanması yönünde eğitin. Kendinize merhametli davranın. Güçlü yanlarınızı kendinize hatırlatın. Daha önce böyle bir durumla karşılaştığınız ve baş ettiğiniz bir anınızı düşünün. Eğer henüz bunu bulamadıysanız etrafınızda reddedilmenin acısıyla baş edenlerin nasıl baş ettiğine bakın. İhtiyacınız olduğunda sosyal destek kaynaklarınızdan yardım isteyin.
- Olaylara mizahi yönden bakın. Mizah; hayatın zorluklarıyla en etkili baş etme yollarındandır. Sizi üzen, canınızı yakan veya sinirinizi bozan bir deneyimin ardından içinde bulunduğunuz duruma mizahi yönden bakabildiğinizde, yaşadığınız deneyimin o kadar da katlanılmaz olmadığını fark edersiniz.
- Tekrar denemekten vazgeçmeyin. Başarıya ulaşmış insanlar reddedilmenin, sürecin bir parçası olduğunu bilirler. Onlar başarıya ulaşma yolunda birçok kez reddedilmişlerdir. Bunu normal olarak görürler ve denemeye devam ederler. Tekrar tekrar denemeye devam etmek bir süre sonra reddedilmeye karşı hassasiyetinizin azalmasını ve duyarsızlaşmanızı sağlayarak size yardımcı olur. Sonuç olarak reddedilmenin normal bir deneyim olduğunu kabul eder ve reddedilmeden kaynaklı acıyı en aza indirgeyebilirsiniz.
- Psikolojik destek almaktan çekinmeyin. Şuan hayatınızdaki reddedilmeler çok fazla canınızı yakıyor, acı veriyor, zihninizi meşgul ediyor, ilişkilerinizi bozuyor veya gündelik hayatınıza devam etmenizi engelliyorsa; bu, çocukluğunuzdaki travmatik deneyimlerin sizi hala yoğun bir şekilde etkilediğini göstermektedir. Geçmişin acı veren izlerinden kurtulmak istiyorsanız size en yakın ve güvenilir bir EMDR terapistine başvurun.
Seren Beleci
Psikolojik Danışman / Aile Danışmanı
