Her ebeveynin bileceği gibi bir çocuğun ergenlik yılları en zor dönemlerinden biri olabilir. Hızla değişebilen hormonlar, kimlik arayışı, giderek artan bağımsızlık ihtiyacının kombinasyonu olarak ergenlik dönemi her ebeveyn için zordur. İçinde bir ergenin olduğu ev her gün bazen ufacık şeyden savaş alanına dönebilir. Ergenlik çocuğunuzun yaşamın en biçimlendirici yıllarıdır. Bu nedenle genç bir yetişkin olarak kendilerine saygı duyan ve gerektiğinde rehberlik etmeye hazır ebeveynlerinin olduğunu bilmeleri en iyisidir.
POZİTİF EBEVEYNLİĞİN FAYDALARI
Doğumundan itibaren her şeyiyle ilgilendiğiniz çocuğunuz ergenlikle beraber bağımsız olmak ve kendi seçimlerini yapmak ister. Bağımsızlıklarını arttırsalar bile, ilişkilerinizi onlar daha küçükken yaptığınız gibi onlara yakın tutmanız gerekir. Çünkü onların hala sevgi, rehberlik ve eğlenmek için size ihtiyaçları vardır.
Her ne kadar ergen çocuğunuz kendi hayatını kontrol etmek istese de rehberlik ve otoritenizi bir miktar korumanız gerekir. Her ne kadar bir ergen bilmesi gereken her şeyi bildiğine ve kendi kararlarını verebilecek yaşta olduklarına ikna olmuş olsa da, yaşam deneyimi eksikliği doğru kararları vermesini engelleyebilir. Bu nedenledir ki her ebeveyn çocuğunun zararlı bir alışkanlık edineceği korkusunu yaşayabilir.
Ergenler kendi sınırlarını test etmeye eğilimlidir. Özellikle akranlarının baskısına karşı duyarlıdırlar. Çocuğunuzun davranışlarını izlemek için her gün her saat çevresinde olamazsınız ancak hem güvenebileceği ve konuşabileceği biri, hem de bir otorite figürü olarak hareket edebilirsiniz. Çocuğunuzla iletişim kurarken onların karşısında değil yanında olduğunuzu ve sahip olduğunuz endişelerin sevgiden kaynaklandığını fark etmelerini sağlayın.
Bir ebeveyn olarak, çocuğunuzu her zaman olduğu gibi sevip yönlendirebilmek istiyor olabilirsiniz, ancak çocuğunuz değişirken, onunla ilişkinizin de değişmesi gerektiğini anlamanız gerekiyor. Aşağıdaki önerileri uyguladığınızda ergen çocuğunuzla her iki tarafın memnun olduğu bir ilişki geliştirebilirsiniz.
1.Bir Aile Olarak Eğlenin
Bir çocuk genç olduğunda, aniden anne ve baba ile takılmak artık daha az havalıdır. Bununla birlikte, aile yapısının güçlendirilmesi bir gencin güven duygusunu destekler, psikolojik iyiliğine katkı sağlar. Tüm ailenin birlikte olduğu aile yemekleri (TV veya cep telefonları olmadan), ortaklaşa yapılan işler, oyun geceleri gibi etkinlikler düzenleyebilirsiniz. Bu tip aktiviteler çocuğunuz ergenlik döneminin buhranı ile mücadele ederken sizin desteğinizi ve yanında olduğunuzu bilmesini sağlar.
2. İyi Bir Örnek Olun
Çocuklarınız için yapabileceğiniz en önemli şey örnek olmak. Her zaman onlara söylediklerinizi dinlemeyecekler, ama yaptığınız her şeyi izleyeceklerdir. Çocuğunuzun nezaketle hareket etmesini, güçlü bir iş ahlakı edinmesini, mutlu ilişkiler bulmasını, sağlıklı yemesini ya da olumlu bir tutumla yaşamasını istiyorsanız, yapabileceğiniz en iyi şey, kendiniz o hayatı yaşamaktır. Bir ebeveyn olarak her hareketinizi çocuğunuzu düşünerek şekillendirmek hiç kimse için gerçekçi bir hedef olmamakla birlikte biliyoruz ki her çocuk ebeveynlerini kendi davranışları için rol model olarak alır. Bu nedenle yapmasını istemediğiniz davranış ve alışkanlıkları ergen çocuğunuzun önünde yapmayın. Örneğin onun yanında sigara-alkol gibi maddeler ve sosyal medya kullanımınıza dikkat edin. Bununla birlikte yapmasını istediğiniz davranış ve alışkanlıkları önce siz edinin.
3.İşler Zorlaşınca Kuralları Kıvırmayın.
Evde genç bir yetişkine sahip olabilirsiniz, ancak hala asıl yetişkin sizsiniz. Çocuğunuzun sınırları ve kuralları belirleyen kişi olduğunuzu bildiğinden emin olmalısınız. Hiç sınır koymamak, kuralsızlık çocuğunuzun çok fazla özgürlük duygusuyla yetişkinliğe girmesine neden olur. Kurallar üretken bir yetişkin olma yolunda rehberlik ve güvenlik hissi sağlar. Kurallarınızda tutarlı olun. Kuralları uygularken çocuğunuz isyan edebilir, sizi kışkırtabilir. İşler kızıştığında sakinliğinizi korumak, kuralları esnetmemek sizin sorumluluğunuzdur. Kurallar çiğnendiğinde doğal sonuçları ile yüzleşmesine izin verin, kolaylaştırıcı olmayın.
4.Saygı Duyun
Eleştirilmek ve alay konusu olmak bir ergenin en çok endişe ettiği şeylerin başındadır. Ne kadar hafif olursa olsun çocuğunuzla dalga geçmeyin ve olumsuz dil kullanmaktan kaçının. Bunu ebeveyn figürlerinden duymak bir ergenin öz saygısına zarar verebilir. Evde mutsuz ve güvensiz hissettirebilir.
5.Önemsediğinizi Gösterin
Gençlerin bu çalkantılı yıllarda ebeveynleri tarafından sevildiklerini ve desteklendiklerini hissetmeleri önemlidir. Arada onu yemeğe çıkararak veya sinemaya götürerek baş başa zaman geçirmeye çalışın. Çocuğunuzla kavga ederseniz, özür dilemeyi ihmal etmeyin ve ne olursa olsun onu sevdiğinizi vurgulayın. Ailenizin gücüne ve koşulsuz sevgisine odaklanın, çocuğunuzu bunun bir parçası olmaya teşvik edin.
Sağlam bir aile yapısı oluşturmak ve sağlıklı sınırlar koymak için çocuğunuzla iletişiminizde onun özerklik ihtiyacını anladığınızı ancak patronun hala siz (ebeveyn) olduğunuzu gösterin. Amacınız doğru olanı yanlıştan ayırt edebilen, başkalarını önemseyen, kendileri ve yetenekleriyle gurur duyan sağlıklı, dengeli genç bir yetişkin yetiştirmek olsun.
Seren Beleci
Psikolojik Danışman / Aile Danışmanı
